De Schotse Hooglanden. Een tot de verbeelding sprekende bestemming als je van ruige, ongerepte natuur en rust houdt. Met slechts een uur en drie kwartier vliegen vanaf Schiphol begeef je je in misschien wel het mooiste deel van de UK.
Toen het vliegtuig de daling inzette en onder het wolkendek het Schotse landschap zichtbaar werd, moest ik me inhouden om niet 'Freeeedooom' te schreeuwen. De met dennenbomen bedekte dalen waren omringd met besneeuwde bergtoppen. Af en toe zag je een glinsterende rivier die reflecteerde door het bleke Schotse zonlicht. Alle ingrediënten voor een mooie reis leken aanwezig.
Cawdor Castle
Met een kleine omweg vanaf Inverness airport arriveerden ik en mijn reisgenoten op het landgoed van de Cawdor Castle, een prachtig 15e -eeuws kasteel. Het kasteel is omringd door indrukwekkende kasteeltuinen die onder handen werden genomen door een 3-tal tuiniers. Het einde van het winterseizoen was immers in zicht. Voor de ophaalbrug stond geheel in stijl een dikke Land Rover geparkeerd. Onze gids wist te vertellen dat deze van de huidige bewoonster, de Dowager Countess Cawdor, Stiefmoeder en erfgenaam van Colin Campbell, de zevende graaf Cawdor was. 'Dat klinkt adel', dacht ik nog. Van binnen zag het kasteel er eigenlijk nog mooier uit. De gravin had een zwak voor klassieke kunst, zo bleek het. Op grote geweven doeken waren verschillende, vooral Bijbelse verhalen te zien. Alle vertrekken hadden een verschillende 'look' en functie. Door een hele dikke muur was een gang gegraven die toegang verleende tot het oudste deel van het kasteel. In het midden van het vertrek stond omringd door een hek, iets wat leek op een boom (!). Het verhaal luidt dat een ezel, beladen met goud, te rusten ging liggen onder de boom, wat aanduidde waar het kasteel gebouwd moest worden.
Culloden Battlefield
Een handjevol toeristen en een enkele wandelaar die er deze dag te bekennen waren staan in nauw contrast met de gruwelijkheden die hier op 16 april 1746 hebben plaatsgevonden. Dit was de dag waarop de Jacobieten, aanhangers van de door Engeland afgezette Rooms-Katholieke Koning Jacobus II, ten strijde trokken tegen het Engelse regeringsleger. Strijdtoneel van deze bloederige nacht was het moerasachtige veld bij Culloden. Ruim 1000 Jacobieten moesten het bekopen met hun leven. Het regeringsleger leed met 364 slachtoffers een aanzienlijk kleiner verlies en kwam dus als winnaar uit de strijd. De overgebleven Jacobieten vluchtten naar een veiliger gelegen gebied en probeerden te ontkomen aan de Engelsen die werden aangevoerd door de Hertog van Cumberland, ook wel bekend onder zijn bijnaam 'The Butcher'. Je kunt zelf waarschijnlijk wel raden hoe hij aan die naam is gekomen. Op het terrein van Culloden Battlefield staan meerdere gedenkstenen. Ook vind je er een grote Cairn, die ter nagedachtenis van de getroffenen in 1881 is gebouwd. Het enige overgebleven gebouwtje uit de tijd van de slag is de Leneach Cottage, een erg mooi huisje die is gebouwd met karakteristieke natuurstenen. Een foto waard!
Clava Cairns
De plekken die je tegenkomt op het Britse eiland staan vaak nauw verbonden met de rijke geschiedenis die het land kent. Echter gaan er maar weinig plekken zo ver terug in de tijd als de merkwaardige steenformaties die als volgende stop van onze reis gepland stonden. De Clava Cairns van Balnuaran stammen uit het einde van het Neolithische tijdperk, zo'n dikke 2000 jaar V.C. De Cairns zijn grafheuvels die door mensenhanden zijn gemaakt en bevatten talloze opeengestapelde natuurstenen die samen een ring vormen met een diameter van 16 meter vormen. Bij 2 van de 3 cairns is een gang naar het binnenste gedeelte aanwezig. Deze gangen schijnen geheel in verband met de midwinter zonnewende te zijn aangelegd. Sinds een aantal jaar genieten de Clava Cairns wereldwijde bekendheid door de populaire TV-serie 'Outlander', waarin een Engelse oorlogszuster op mysterieuze terug in de tijd word geworpen na het aanraken van een steen op Craigh na Dun, een fictief grafveld die hoogstwaarschijnlijk direct geïnspireerd is door de velden bij Clava Cairns.
Inverness
Inverness is een betrekkelijk grote stad voor Schotse begrippen. Met een kleine 53000 inwoners mag Inverness zich de hoofdstad van de Highlands noemen. De stad begeeft zich zowel aan westelijke als aan oostelijke oever van de rivier Ness en is op meerdere plekken door een rivierbrug met elkaar verbonden. Door de jaren heen is Inverness met regelmatig geplunderd door de omliggende clans. Dit zorgde ervoor dat het stadsaanzicht nog maar weinig historische gebouwen kent. Door de komst van het (internationale) vliegveld wordt Inverness tegenwoordig vaak bezocht in combinatie met een uitstapje naar het nabijgelegen Loch Ness in het bijzonder en als beginpunt voor een reis door de Highlands in het algemeen.
Wij verbleven in het nette en degelijke Palace Hotel, directgelegen aan de oever van de Ness. Tijdens ons 4 daagse verblijf hebben we vanzelfsprekend de nodige restaurants bezocht. Naast het hotel at ik een goeie sirloin steak bij restaurant Prime. De volgende dag bezochten we even verderop The River House en genoten we van dagverse vis. Op de laatste avond bezochten we The Mustard Seed voor een sublieme Ribeye. Uiteraard mocht een bezoek aan de Pub niet ontbreken. Ons werd aangeraden om naar Hootananny te gaan. Whisky, beer en traditional live music bleek het recept voor een hele mooie avond! De volgende ochtend struinden we door de straatjes van Inverness en ontdekten we een prachtige boekenwinkel die menig leesbeest zal doen watertanden.
Loch Ness
Per fiets vertrokken we in Zuidelijke richting. 'Zolang je het kanaal maar je linkerkant houdt, zit je goed!' Riep de meneer van het fietsverhuurbedrijf ons na. Het kanaal waar de meneer het over had is het Caledonian Canal; een 107 km lang kanaal die de wateren van de Great Glen met elkaar verbind. Omdat beide uiteinden directe toegang bieden tot de Noordzee aan de Noordoostelijke zijde en de Atlantische oceaan aan de Zuidwestelijke zijde, is dit kanaal in het verleden van groot strategisch belang voor de Britse marine geweest. In de verte zagen we wat gebouwen aan de horizon verschijnen die het begin van Loch Ness aanduidden. Vanaf deze plek zouden we per boot verder gaan. Even wat feitjes over Loch Ness op een rijtje. Loch Ness is het op één na grootste meer in de UK (qua oppervlakte), maar in volume veruit het grootste; Alle wateren van de Engeland en Wales zouden gezamenlijk in Loch Ness passen! Het door heuvels omringde Loch is 36,3km lang, 1,6km op z'n breedste gedeelte en het diepste punt ligt op 226m.Zoals iedereen wel weet is Loch Ness het thuis van het alom gevreesde en wereldberoemde 'Monster van Loch Ness' in de volksmond ook wel 'Nessie' genoemd. Er zijn door de jaren heen verschillende bezichtigen gemeld van deze mysterieuze en prehistorische figuur, dus je kunt je misschien wel voorstellen dat de verwachtingen hooggespannen waren. Halverwege het Loch ligt een van de meest bekende kasteelruïnes van het Britse eiland, Uruqhart Castle. Dit was tevens de eindbestemming van onze boot. Het kasteel is populair bij de toeristen en bied een prachtig uitzicht over nagenoeg het hele Loch, zowel in Noordelijke- als Zuidelijke richting. Na een kop koffie vervolgden we onze reis naar Glen Affric en zagen we vanuit de auto nog net een reptielachtige gedaante zijn kop boven het wateroppervlak uitsteken.
Glen Affric
Het échte natuurgeweld kon eindelijk beginnen! Glen Affric staat bekend als één van de mooiste Glens van de Highlands. Op ongeveer 20 kilometer ten westen van Loch Ness leid een B-weggetje je langs prachtige bossen, glooiende grasvlakten en uiteindelijk tot bij het begin van Glen Affric. Hier staan nog de laatste resten van het Caledonische woud, die vroeger het grootste deel van Schotland bedekte. Het Caledonische woud is voornamelijk begroeid met de inheemse naaldboom, toepasselijk genaamd de Caledonische pijnboom. Door de ontbossing van het land door de eeuwen heen zijn er nog maar weinig plekken waar deze bomen de ruimte krijgen en is Glen Affric daarom van groot ecologisch belang. De weg naar Glen Affric eindigt op een parkeerplaats alwaar verschillende wandelroutes zich kruisen. Als je maar een uurtje de tijd hebt is een korte hike naar een mooi uitzicht (genaamd panorama route) óf juist naar beneden (river route) het beste idee. Gezien het een beetje miezerde en het zicht waarschijnlijk niet zo goed zou zijn, koos ik ervoor om de river route te nemen. Het bleek de juiste keuze. De rivier Affric kende in het voorjaar een behoorlijk groot watervolume (waarschijnlijk smeltwater?) zodat het water met een redelijke rotgang naar beneden bulderde. Al met al een mooi natuurschouwspel. Het weer zat niet echt mee, maar dat is natuurlijk eerder regel dan uitzondering in het vroege Schotse voorjaar. Het voordeel van regenwolken is dan weer wel dat er grote kans is op fenomenale luchten tijdens de zonsondergang. Dus was het op de terugweg naar Inverness goed opletten of er iets te fotograferen viel. We kwamen nog niet eens zo ver van de parkeerplaats een idyllisch kerkje tegen.
Edelhert en co
De volgende ochtend ging om 5:15 het wekkertje. Het plan was om op dit vroege tijdstip de auto te pakken om op zoek naar wild te gaan. Mét groot succes, zo bleek later. Na een uurtje rijden was de zon nog niet op en zagen we langs de kant van de weg een paar schimmen die sterk deden vermoeden dat het weleens herten konden zijn. Met de telelens op m'n camera gemonteerd deed ik voorzichtig het portier open en wachtte ik af hoe ze zouden reageren. Rustig bleef een jong mannetjeshert mij aanstaren. Ik klikte een paar keer, maar had eigenlijk direct in de gaten dat het eigenlijk nog te donker was om een goeie foto te maken. We reden rustig de weg uit om te kijken of er nog meer te zien was. Op een heuvel dook een indrukwekkend silhouet van een wat ouder mannetjeshert op. Ook hij hield ons nauwlettend in de gaten. Vanuit het autoraampje schoot ik een drietal foto's. Het licht werd ondertussen al iets helderder toen ik een schapenhek met daarin een deurtje ontdekte. Achter het hek was duidelijk een wandelpad te zien. Het wandelpad slingerde over de heuvel, precies in de richting van het oudere mannetjeshert. Het grind kraakte onder m'n schoenen. Opeens vloog er een korhoen met een schel geroep uit het hoge gras en landde even verderop. Ineengedoken zag hij hoe ik mijn weg over het pad vervolgde. Toen ik ontdekte dat het hert nog steeds op dezelfde plek aan het grazen was, moest ik toch wel even een bescheiden 'yes!' fluisteren. En hij was niet alleen! Ik telde zo'n 5 verschillende mannetjesherten. Allemaal dus voorzien van gewei. Ze verloren me geen moment uit het oog, maar leken verder redelijk op hun gemak te zijn.
Plodda Falls
Na de koffie en veel te veel bacon was het energieniveau weer op peil en waren we klaar voor onze volgende bestemmingen: De waterval van Plodda.. Ik was redelijk opgewonden en erg benieuwd wat we zouden gaan zien. Ik mag namelijk altijd erg graag watervalletjes en stroomversnellinkjes fotograferen. De parkeerplaats bij Plodda Falls was uitgestorven. Net als ik op andere plekken al was tegengekomen, waren hier ook verschillende wandelroutes overzichtelijk af te lezen op een groot bord. Omdat we (helaas) weer tijdgebonden waren kozen we voor de korte route van 2 km. In de verte was het woeste gebulder van het water al te horen. Voorbij de bomen zagen we ineens een soort vlonderterras. Dit moest het uitkijkpunt zijn! En inderdaad. Over de balustrade was de afgrond zichtbaar waarop de watermassa 40 meter lager op woeste wijze uiteenspatte. Dit had ik even niet verwacht! Wat een waanzinnig schouwspel! De vele waterdeeltjes in de lucht die veroorzaakt werden door de waterval, maakten dat het best een moeilijke klus was om een foto met mijn 'reguliere' camera te maken. Ik stuurde daarom maar mijn drone de lucht in en maakte wat video opnames en schoot een paar foto's. Dit was een hele verrassende plek waarvan ik eerlijkgezegd nog nooit gehoord had. De Highlands brachten precies waar ik op had gehoopt en smaakten naar méér. Het combineren van de stad Inverness met (omgeving) Loch Ness is mede-dankzij de dagelijkse vluchten van- en naar Schiphol prima te doen. Kortom, voor mij zeker een reden om spoedig weer eens terug te keren!
Ook wel eens op fotoavontuur in de Schotse Hooglanden geweest? Laat me jouw ervaring weten in de comments!
Leuke inspiratie voor ons bezoek aan Schotland volgende week.